E-Ticaret Sözlüğü, Medya Akademi’nin bir sosyal sorumluluk projesidir. E-Ticaret Sözlüğü’nde e-ticaret ve finans teknolojileri alanında kullanılan kelimeleri ve detaylı anlamlarını bulabilirsiniz.
Sözlük, Medya Akademi uzmanları Okan Yüksel, Elif Akın Yüksel ve Tuğrul Sarıkaya tarafından hazırlanıp, güncelleştirilmektedir. Son güncelleştirme işlemi 17.11.2021‘de yapılmıştır.
E-Ticaret Sözlüğü hakkında görüş, öneri ve eleştirilerinizi Medya Akademi ekibine, e-posta ile sozluk@medyaakademi.com.tr adresinden iletebilirsiniz. Detaylı bilgi ve iletişim için Medya Akademi iletişim sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
A/B Testi: Bir kontrol grubu ile en az 2 varyasyonun organik olarak test edilmesidir. Örneğin 3 farklı tasarımla reklama çıkılarak, bunlar arasında en başarılısını a/b testi ile görme şansınız olacaktır.
Abandon: Web sitesi veya uygulama kullanan bir kişinin yapması istenen işlemi (örneğin bir e-ticaret sitesinden ürün satın alması) yarıda bırakması veya tamamlamaması. Kısaca, abandone olması.
Abonelik Başına Ücret: Reklamla elde edilen her bir abonelik için ortalama ücret. Bu ölçüm, Facebook Business’taki bir kampanyada harcanan toplam tutarın aboneliklere bölünmesiyle hesaplanır.
Above the Line: Reklamveren adına, reklam ajansının kitle iletişim araçlarında bir komisyon karşılığı yayınlattığı reklamlar.
Account: Türkçe, hesap. Kullanıcı hesabı. Bir internet sitesine, uygulamaya, bilgisayara veya bir ağa bağlanmak için gerekli kullanıcı adı ve parolası gibi bilgileri içerir.
Ad Blocker: Reklam engelleme yazılımı.
Ad Collision: Tek bir sayfada, tek bir reklamın birden fazla alada aynı anda yayınlanması.
Ad Flight: Türkçe; reklam süresi.
Ad Impression: Dijital reklamların görüntülenme sayısıdır. Hedef kitlede yer alan potansiyel müşterilerin reklamları ne kadar görüntülediğini belirtir.
Ad Serving: Dijital reklamların son kullanıcının ziyaret ettiği web siteleri ve uygulamalarda görüntülendiği servis hizmetidir. Bu terim, web sitelerine ve uygulamlara reklam veren teknoloji ve hizmeti açıklamak için kullanılır.
Ad Space: Türkçe; reklam alanı.
Ad Spending: Türkçe; reklam harcaması.
Ad Unit: Reklam ünitesi. Bir dijital reklam servisi içerisinde tanımlı reklam araçlarından her biri.
ADSL: “Asymmetric Digital Subscriber Line” teriminin kısaltmasıdır. İnternette en çok kullanılan bağlantı tekniğidir. Standart bakır telefon telleri üzerinden daha fazla veriyi ses ve görüntü iletişimini aynı anda sağlayabilen bir teknolojidir.
ADSL2: “Asymmetric Digital Subscriber Line2” teriminin kısaltmasıdır. Daha yüksek veri hızlarına ulaşmayı sağlayan ve uygun santrale daha uzak mesafedeki istemcilerin de bağlanmasına izin veren bir teknolojidir.
Advergaming: Türkçe; reklam oyunu. Bir marka için veya kampanyayla ilgili üretilen oyunu ifade eder.
Advertiser: Reklam veren kurum, kuruluş, şirket veya kişi.
Advertorial: Türkçe; haber görünümlü reklam. Haber veya belgesel formatında olan ancak sayfanın veya ekranın bir köşesinde reklam ibaresinin bulunduğu reklam türünü ifade eder.
Ağ: Bilgisayar ağları birbirlerine bağlı bilgisayarlardan meydana gelen, bilgisayarların haberleşmeleri, bilgi ve kaynaklarını paylaşabilmeleri için oluşturulan yapılardır. (Detaylı bilgi için makale: İnternet Teknolojisi) Bir ağ, en az iki bilgisayarı birbirine bağlayarak oluşturulur.
Ağ Geçidi: Bir ağdan, bir başka ağ için giriş sağlayan ağ noktasıdır.
Alan Adı: İngilizce; domain. Bir internet sitesinin adı ve kolaylıkla ulaşılabilecek adresidir. (Örneğin www.medyaakademi.com.tr ya da www.google.com gibi.) Alan adı, yani kolay hatırlanabilir bir adres olmadan bir internet kullanıcısı web sitesine ancak sayısal ve hatırlanması zor bir IP adresiyle ulaşabilir. Alan adları, IP adresi bilgisayarların (sunucuların) birbirini tanımasını sağlayan numara sisteminin basitleştirilmiş ve kolaylıkla hatırlanabilmesi için kelimelerle ifade edilmiş halidir.
Algoritma: Bir web sitesinin, uygulamanın veya arama motorunun organik değerlendirme yaparken bir internet sitesinin veya içeriğin önemini (ve buna bağlı olarak sıralamasını) belirlerken kullandığı “kurallar” kümesidir.
Alışveriş Başına Ücret: Reklamlarla sağlanan her alışveriş için ortalama ücret. Bu ölçüm, Facebook Business reklamlarında kampanyada toplam harcanan tutarın alışverişlere bölünmesiyle hesaplanır.
Alışveriş Dönüşüm Değeri: Dönüşümler amacıyla takip edilen alışverişlerin toplam değeri. Bu ölçüm, Facebook Business reklamlarında alışveriş dönüşüm standart olayı için belirlediğiniz değer parametreleri toplanarak hesaplanır.
Alt Kısım: Footer. Web Sitenizin, blogunuzun en atlında yer alan bölge.
Altyapı Sağlayıcı: Bir e-ticaret sitesi açmak ya da ödeme sistemi kullanmak için gereksinimleri sağlayan, kanunlar çerçevesinde yetkilendirilmiş kurumlara verilen addır. E-ticaret sitesi açmak için web barındırma (hosting), alan adı, içerik yönetim sistemi ve online ödeme gibi hizmetlere ihtiyacınız olabilir.
AML: “Anti Money Laundering” teriminin kısaltmasıdır. Para aklama işlemini önlemek için bir araya getirilmiş kanun, düzenleme, prosedür ve sistemlerin tümü AML kapsamındadır.
Ana Sayfa: Bir sitenin ana/giriş sayfasıdır. Siteye girdiğiniz zaman görülen sayfalardır.
App: Application kelimesinin kısaltması. Türkçe, uygulama. Belirli bir işlevi yerine getiren ve kullanıcı arayüzü sunan program, uygulamalardır. Örneğin Instagram ya da Yandex Navigation birer mobil uygulamadır.
Application: Türkçe, uygulama. Belirli bir işlevi yerine getiren ve kullanıcı arayüzü sunan program, uygulamalardır. Örneğin Instagram ya da Yandex Navigation birer mobil uygulamadır.
Arama Ağı Reklamları: Google Ads’de kullanabileceğiniz bir kampanya türüdür. Google Arama Ağı’nda reklam verdiğinizde, reklamınız anahtar kelimelerinizden biri ile alakalı terimler aratıldığında arama sonuçlarının üstünde veya altında gösterilebilir.
Arama Başına Ücret: Her arama için ortalama ücret. Bu ölçüm, Facebook Business reklamlarında toplam harcanan tutarın aramalara bölünmesiyle hesaplanır.
Arama Dönüşüm Değeri: Arama dönüşümlerinin toplam değeri. Bu ölçüm, Facebook Business’ta arama dönüşümü standart olayı için belirlediğiniz değer parametreleri toplanarak hesaplanır.
Arama Motoru: İnternet kullanıcılarını istedikleri bilgiye ve/veya web sayfasına ulaştırmayı amaçlayan bilgi tarayıcı ve sıralayıcı servislerdir. Güçlü algoritmalara sahiplerdir. Dünyadaki en yaygın arama motorları arasında Google, Yandex ve Yahoo sayılabilir.
Arka Plan: Web sayfalarının tamamının ya da belirli bir bölümünün arka planında yer alan renk, resim ya da fotoğraflara verilen isim.
ArpaNet: 1969 yılında Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanlığı tarafından, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin Sputnik uzay aracını uzaya göndermesi ardından olabilecek bir nükleer savaşta ayakta kalabilecek şekilde tasarladığı WAN projesidir. Modern internetin temeli sayılmaktadır. (Detaylı bilgi için makale: İnternet Teknolojisi)
ASCII: The American Standard Code for Information Interchange’in kısaltmasıdır. ASCII Latin alfabesi üzerine kurulu 7 bitlik bir karakter kümesidir. İlk kez 1963 yılında ANSI tarafından standart olarak sunulmuştur. ASCII’de 33 tane basılmayan kontrol karakteri ve 95 tane basılan karakter bulunur.
Audience Network: Facebook tarafından onaylanmış olan mobil uygulama ve mobil internet yayıncılarının ağıdır. Facebook Business üzerinden Facebook, Instagram ve Audience Network üyelerine reklam verilebilmektedir.
B2B: Business to Business’ın kısaltması. Türkçe; işletmeden işletmeye. B2B, şirketler arası pazarlama ya da satış uygulamalarını ifade eder.
B2C: Business To Consumer’ın kısaltması. Türkçe; işletmeden doğrudan tüketiciye. B2C, doğrudan tüketiciye, üçüncü taraf perakendecileri, toptancıları veya diğer aracıları atlayarak ürünleri doğrudan müşterilere satmayı ifade eder.
Background: Web sayfalarının tamamının ya da belirli bir bölümünün arka planında yer alan renk, resim ya da fotoğraflara verilen isim. Fon, zemin, arka plan.
Backup: Türkçe; yedekleme. Dijital içeriklerin bozulma ihtimaline karşı dosyaların ve/veya veritabanının başka bir yere kopyalanması işlemi.
Bağlantı: Bir noktadan diğer bir noktaya adanmış veya anahtarlanmış iletişim yoludur.
Bağlantı Değişimi: Bir blogla diğer bir blog veya web sayfası arasında karşılıklı bağlantı, link verilmesi.
Bağlantı Tıklamaları: Reklam içinde, reklamveren tarafından belirtilen deneyimlere yönlendirme yapan bağlantılara tıklanma sayısı.
Bandwidth: Türkçe, bant genişliği. Bir web sitesine bağlantıyı sağlayan iletişim hattının, iletim gücüdür. Birim olarak, kilobayt/saniye (kbps) kullanılır.
Banner (Ad Banner): Dijital mecralarda sıklıkla kullanılan reklam birimleridir. İnternet sitelerinde genellikle header ve sidebar’da bulunan, farklı boyutlardaki reklam birimleridir.
Bant Genişliği: Bir web sitesine bağlantıyı sağlayan iletişim hattının, iletim gücüdür. Birim olarak, kilobayt/saniye (kbps) kullanılır.
Barcode: Türkçe; barkod. Belirli bir ürünü, şahsı veya yeri temsil edecek şekilde çizgi ve boşluklardan oluşturulmuş görüntü.
Barkod: Belirli bir ürünü, şahsı veya yeri temsil edecek şekilde çizgi ve boşluklardan oluşturulmuş görüntü.
Barter: Takas, değiş tokuş.
Başlatılan Alışveriş Başına Ücret: Reklam kampanyaları vesilesiyle her başlatılan alışveriş için ortalama ücret. Bu ölçüm, toplam harcanan tutarın başlatılan alışverişlere bölünmesiyle hesaplanır.
Başlatılan Alışverişlerin Dönüşüm Değeri: Dönüşümler reklam verme amacıyla takip edilen, başlatılan alışverişlerin toplam değerini ifade eder. Bu ölçüm, reklam kampanyalarınızda alışveriş başlatma dönüşüm standart olayı için belirlediğiniz değer parametreleri toplanarak hesaplanır.
Bayt: Elektronik ve bilgisayar bilimlerinde genellikle 8 bitlik dizilim boyunca 1 veya 0 değerlerini bünyesine alan ve kaydedilen bilgilerin türünden bağımsız bir bellek ölçüm birimidir.
Behavioral Advertising: Davranışsal reklamcılık. Dijital reklamlarda, potansiyel müşterilerin daha önce yaptıkları ve kayıt edilen davranışları yoluyla reklam yapılmasıdır.
Behavioural Targeting: Davranışsal hedefleme. Dijital reklamlarda, potansiyel müşterilerin daha önce yaptıkları ve kayıt edilen davranışları yoluyla doğrudan hedeflenmesidir.
Below the Line: Reklamveren adına, komisyonsuz kitle iletişim araçlarında yapılmayan reklamlar.
Benzer Hedef Kitleler: Reklamverenlerin önem verdikleri bir hedef kitleye benzeyen (veya “o hedef kitle gibi görünen”) insanlara erişmesine yardımcı olmak için reklam platformları tarafından oluşturulan kitlelerdir. Reklamların başarı oranını etkileyen önemli etkenler arasında sayılabilirler.
Benzer hedef kitle oluşturmak için mevcut müşterilerinizden veya işletmenizle etkileşime geçen kişilerden oluşan bir Özel Hedef Kitle‘ye ihtiyacınız vardır.
Beta: Kullanılan yazılımın geliştirme ve test aşamasında olduğunu belirten ad.
Bilgisayar: Bilgi depolamaya ve bu bilgiler arasında işlemler yapmaya, yapılan işlemler ile sonuçlara ulaşmaya imkân veren, çağımızın en önemli makinelerinden bir tanesidir. Bilgisayar, donanım ve yazılımdan oluşur. (Detaylı bilgi için makale: Bilgisayar Teknolojisi)
Bit: En küçük veri boyutu birimidir. Bilgisayar içinde karakterler ikilik sayı siteminde 8 haneli bir sayıyla ifade edilir. Bu sayının her bir basamağına “1 Bit” denir.
Blog: “Web” ve “log” kelimelerinin birleşmesinden oluşan blog ağ günlükleri olarak tanımlanabilir. Blog, online günlük içeren bir web sitesidir ve genellikle tepkiler, yorumlar ve linkler barındırır.
Blog Dizini: Blogları içeriklerini dikkate alarak gruplara ayıran, böylelikle blog okurlarına aradıkları içeriğe kolay ulaşım imkânı sağlayan servislerin genel adı.
Blog Gönderisi: Bloga eklenen herhangi bir içerik. (Yazı, fotoğraf veya video.)
Blog Ware: Blog tutmaya yarayan yazılımların genel adı.
Blog: Teknik bilgi gerektirmeden, kendi istedikleri şeyleri, kendi istedikleri şekilde yazan insanların oluşturdukları, günlüğe benzeyen web siteleri.
Blogcu: Blog yazan kişi.
Blogger: Blogcu; blog yazan kişi.
Blogging: Blog yazmak, daha genel anlamda bloga içerik eklemek.
Blogosfer: Dünyadaki tüm blogların yaşam ortamı. Dünyadaki tüm blogların toplamı.
BlogRoll: Bir blog yazarının diğer bloglara verdiği, tavsiye bağlantıların yer aldığı bölüm.
Bookmark: Türkçe, sık kullanılanlar. İnternette sıklıkla kullanılan servislere ait web adreslerinin saklanmasını ve böylelikle tek seferde alan adlarını yazmadan ilgili servislere ulaşmanızı sağlayan bir özelliktir ve Google gibi hemen her web tarayıcılarında bulunur. Öte yandan Facebook, Instagram, Twitter ve YouTube gibi sosyal mecralarda da içerikleri kaydetmenize yarayan bookmark özelliği bulunmaktadır.
Bounce Rate: Hemen çıkma oranı. Bir web sitesine gelen ziyaretçilerin, siteden hemen çıkma oranını belirtir.
Branding: Türkçe; markalaşma. Marka yaratma süreci.
Browser: World Wide Web üzerinde dokümanların transfer edilip görüntülenmesini sağlayan programlara “browser” adı verilir. (Internet Explorer, Netscape Communicator, Mozilla Firefox ya da Google Crome ve benzerleri.)
C2C: Consumer to consumer’ın kısaltması. Türkçesi; tüketiciden tüketiciye. C2C’de tüketiciler bir web sitesi ve/veya uygulama üzerinden bir araya gelerek ürün/hizmetlerini kendi belirledikleri fiyat ile sergilerler ve alıcı tüketiciler online olarak satın alırlar. Türkiye’deki popüler örnekleri arasında sahibinden.com ya da LetGo sayılabilir.
Cache: Önbellek. Özellikle web sitelerinin önbelleği.
Caching: Web sitelerini önbelleğe alma, önbelleğe kaydetme işlemi. Bu şekilde sitelerin daha hızlı açılması sağlanır.
Call to Action: Reklamda hedeflenen kitleyi harekete geçirmek için kullanılan ifade.
Cascading Style Sheets (CSS): CSS, blogların ve web sayfalarının yazı ve benzeri stillerini belirlemek için kullanılan bir formattır.
Cayma Hakkı: E-Ticaret işlemlerinde tüketicinin 7 gün içerisinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin sözleşmeden cayma hakkını ifade etmektedir.
Chargeback: Türkçe; ters ibraz. E-Ticaret işlemlerinde kart hamili ya da kart bankasının Visa, MasterCard, AMEX, BKM vb. kuruluşların kuralları çerçevesinde işleme itirazda bulunmasını ve harcama itiraz sürecini başlatmasını ifade eder.
Click: Tıklama. Web sitelerinde bağlantıya tıklama ve uygulamlara dokunma.
Click Fraud: Sahte yöntemlerle reklamlara tıklama oluşturulması.
Clickthrough Rate (CTR): Reklama tıklama oranı. CTR, reklamınızın aldığı bağlantı tıklaması sayısını reklamınızın aldığı gösterim sayısıyla karşılaştırır. İnternette reklam yayınlayan ve reklamların internet sitelerindeki ve diğer yönlendirme hedeflerindeki trafiği nasıl artırdığını anlamak isteyen reklamverenlerin sık kullandığı bir ölçümdür. Bu ölçüm, bağlantı tıklamalarının gösterimlere bölünmesiyle hesaplanır.
Client Relationship Management (CRM): Müşteri ilişkileri yönetimi.
Completion Rate (CR): Bir videonun sonuna kadar oynatılma oranı. Video tamamlanma sayısı / video başlatma sayısı şeklinde belirlenir.
Consumer Generated Content: Tüketici tarafından üretilmiş içerik.
Consumer Journey: Tüketicinin bir ürünü/hizmeti satın alana kadar yaptığı işlemlerden oluşan yolculuk, tüketici yolculuğu.
Contextual Advertising: İçerik bazlı reklamcılık.
Conversion Rate: Türkçe; dönüşüm oranı. Web siteleri ve/veya uygulamalarda tanımlanan herhangi bir eyleme göre hesaplanan dönüşüm oranını ifade eder. E-ticaret’te çoğu zaman gelen ziyaretlerin yüzde kaçının satışa dönüştüğünü gösteren metriktir. Reklamlarda ise geri dönüş oranı, dönüşüm oranı olarak kullanılır.
Cookies: Türkçe; çerez. İnternet siteleri tarafından istemci bilgisayara bırakılan bir tür geçici tanımlama dosyasıdır. Cookies’in içindeki bilgiler aynı bilgisayar o siteye her girişinde saklı tutulur. Cookies, ziyaretçilerin kimliklerini belirleyerek web sitelerinin kişiselleştirilmesini sağlar.
Cost Per Action (CPA): Reklamda aksiyon başı maliyet.
Cost Per Click (CPC): Reklamda “Tıklama Başına Maliyet”, sık kullanıldığı kısaltmasıyla TBM. TBM, her bir bağlantı tıklamasının size ortalama ücretini gösterir. TBM, internet reklamcılığı sektöründe reklam verimliliğini ve performansını kıyaslamak için kullanılan bir ölçümdür.
Cost Per Completed View (CPCV): Video reklamında reklamverenlerin izlenmesi tamamlanan video başına ücret ödedikleri reklam biçimi.
Cost Per Download (CPD): Reklamda indirme başına maliyet.
Cost Per Engagement (CPE): Reklamda etkileşim başına maliyet.
Cost Per Thousand (CPM): Her 1000 gösterim için ortalama ücret. CPM, bir reklam kampanyasının maliyet etkinliğini hesaplamak için dijital pazarlama ve internet reklamcılığı sektöründe sık kullanılan bir ölçümdür. Genellikle Facebook Business vs Google Ads gibi farklı reklam yayıncıları ya da kampanyalar arasındaki performansı karşılaştırmak için kullanılır. Hesaplanma Biçimi CPM, bir reklam kampanyasına harcanan toplam tutarın gösterim sayısına bölünüp 1000 ile çarpılmasıyla ölçülür. (Örnek: 20 TL harcar ve 10.000 gösterim alırsanız, CPM’iniz 2 TL olur.)
Cost Per View (CPV): Video reklamcılığında reklamverenlerin izlenme başına ücret ödedikleri reklam biçimi.
Completion Rate (CR): Bir videonun sonuna kadar oynatılma oranı. Video tamamlanma sayısı / video başlatma sayısı şeklinde belirlenir.
Cascading Style Sheets (CSS): CSS, blogların ve web sayfalarının yazı ve benzeri stillerini belirlemek için kullanılan bir formattır.
Click Through Rate (CTR): Tıklama oranı, sıklıkla kullanıldığı kısaltma ile TO. Bir reklamın tıklanma sayısı/gösterim oranını ifade eder.
Çerez: İngilizce; cookie. İnternet siteleri tarafından istemci bilgisayara bırakılan bir tür geçici tanımlama dosyasıdır. Cookies’in içindeki bilgiler aynı bilgisayar o siteye her girişinde saklı tutulur. Cookies, ziyaretçilerin kimliklerini belirleyerek web sitelerinin kişiselleştirilmesini sağlar.
Data Provider: Türkçe; veri sağlayıcı. Farklı kanallarla pazarlama amaçlı veri toplayan ve birleştiren hizmetler.
Data Targeting: Türkçe; veri hedefleme.
DCO (Dynamic Creative Optimization): Belirlenen kriterlere göre en yüksek dönüşümü sağlayan dinamik reklam versiyonlarının gösteriminin artırılması.
Demografi: Dünyada, bir bölge, ülke ya da şehirde bulunan nüfusun yapısını, durumunu, dinamik özelliklerini inceleyen bilim dalıdır. Dijital pazarlamada hedef kitle seçilirken, demografik özelliklere göre filtreleme yapılabilir. Örneğin bir reklamın sadece 25-40 yaşları arasındaki kadınlara gösterilmesini hedefleyebilirsiniz.
Demographic Targeting: Türkçe; demografik hedefleme. Reklam kampanyasında kitlenin yaş, cinsiyet vb. kriterlere göre hedeflenmesini ifade eder.
Dışa Aktar: Blogunuzda oluşturmuş olduğunuz içeriği, bilgisayarınıza ya da daha farklı bir blog servisine aktarmak için kullanılır. Böylece yedekleme yapılabilir ya da içerik farklı bir mecraya rahatlıkla taşınabilir.
Digital Marketing: Türkçesi; dijital pazarlama.
Dijital: Sayı temeline dayalı, sayısal olanı ifade eder. Pazarlamada bilgisayar ya da akıllı cep telefonları gibi sayı temeline dayalı mecraları ifade etmek için kullanılır.
Dijital Pazarlama: Dijital mecraları kullanan ve tüm pazarlama hedeflerini dijital ortamları kullanarak gerçekleştiren pazarlama yöntemi. Dijital pazarlama, web 2.0 (Web 1.0, web 2.0 ve web 3.0 hakkında detaylı bilgi için makale: Dünden Bugüne İnternet Teknolojisi) ile yeni bir boyut kazanmış ve etkisini artırmıştır. Dijital pazarlamayı doğru ve etkin kullanan tüm şirket, kurum, kuruluş ve kişiler piyasanın rekabet ortamında büyük avantajlar sağlamaktadır.
Dijital Pazarlama Sözlüğü: Dijital Pazarlama Sözlüğü, Medya Akademi’nin bir sosyal sorumluluk projesidir. Dijital Pazarlama Sözlüğü’nde dijital pazarlama, sosyal medya ve e-ticaret alanında kullanılan kelimeleri ve detaylı anlamlarını bulabilirsiniz. Sözlük, Medya Akademi uzmanları Okan Yüksel, Elif Akın Yüksel ve Tuğrul Sarıkaya tarafından hazırlanıp, güncelleştirilmektedir. Sözlüğün ilk yayın tarihi 27.06.2014 olup, son güncelleştirme işlemi 12.12.2020‘de yapılmıştır. Dijital Pazarlama Sözlüğü hakkında görüş, öneri ve eleştirilerinizi Medya Akademi ekibine, e-posta ile sozluk@medyaakademi.com.tr adresinden iletebilirsiniz. Detaylı bilgi ve iletişim için Medya Akademi iletişim sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
Dijital Reklam: Mecra olarak dijitalin kullanıldığı reklamları ifade eder.
Display: Metin, görsel, ses ve video içeren görüntülü reklamları ifade eder.
DMP: “Data Management Platform” teriminin kısaltmasıdır. Kullanıcıların internet (genellikle kendi web siteleri) üzerindeki, hareketlerini çerez yardımı ile takip etmeye yarayan, ziyaretçilerinizi etiketler ve geniş kategoriler özelinde sınıflara ayırmanıza yarayan platformları ifade eder. Facebook Business ve Google Ads gibi platformlar bu çalışmaları yapmanıza olanak sağlar. Bu sayede reklam verenler, hedef kitlelerine DMP’ler aracılığıyla özelleştirilmiş ve yinelenen (Bu konularda daha detaylı bilgi için sözlüğün “re-marketing” ve “re-targeting” maddelerine bakabilirsiniz.) reklamlar gösterebilirler.
DNS: “Domain Name Server” teriminin kıslatmasıdır. Bağlanılan sunucu ismini açık internet adresine çevirmek için kullanılan bir mekanizma.
Domain (Domain Name): Türkçe, Alan Adı. Bir web sitesini tanımlayan adres. (Örneğin www.medyaakademi.com.tr ya da www.peynirajans.com gibi.) Alan adı, yani kolay hatırlanabilir bir adres olmadan bir internet kullanıcısı web sitesine ancak sayısal ve hatırlanması zor bir IP adresiyle ulaşabilir. Alan adları, IP adresi bilgisayarların (sunucuların) birbirini tanımasını sağlayan numara sisteminin basitleştirilmiş ve kolaylıkla hatırlanabilmesi için kelimelerle ifade edilmiş halidir.
Download: Türkçe; indirme.
Dönüşüm: Dönüşüm(ler), alışveriş yapma veya internet sitesinde sepete ürün ekleme gibi, müşterilerin tamamladığı eylemlerdir.
Dönüşüm Oranı: İngilizce; conversion rate. Web siteleri ve/veya uygulamalarda tanımlanan herhangi bir eyleme göre hesaplanan dönüşüm oranını ifade eder. E-ticaret’te çoğu zaman gelen ziyaretlerin yüzde kaçının satışa dönüştüğünü gösteren metriktir.
Drag&Drop: Türkçe; sürükle-bırak. Örneğin bir dijital tasarım yaparken Canva veya Lumen5 gibi platformlarda sürekle-bırak mantığıyla kolaylıkla tasarım yapılabilmektedir. Ayrıca WordPress ve benzeri platformlarda da aynı şekilde web tasarımı yapılabilir.
D-U-N-S Numarası: Veri Evrensel Numaralandırma Sistemi (Data Universal Numbering System)’nin kıslatması ve Dünya genelindeki işletmeleri tanımlayan dokuz haneli bir numaradır. İşletmelere benzersiz bir kimlik numarası atayan D-U-N-S, Dun & Bradstreet (D&B) tarafından geliştirilmiştir ve uluslararası çapta kabul gören bir sistemdir. D&B web sitesine www.dnb.com adresinden erişebilir ve ücretsiz olarak D-U-N-S numarası almak almak için başvuru yapabilirsiniz..
Durum: Kampanya, reklam seti ve reklamlarınızın durumu açılabilir veya kapatılabilir. Kampanyanız Kapalıysa, reklam seti veya reklamlarınızın yayınlanabilmesi için kampanyayı tekrar Açmanız gerektiğini aklınızda bulundurun.
E-Book: Türkçe; e-kitap. İnternet üzerinden ya da Kindle vb. e-book okuyucu cihazlardan okunabilen formatlarda elektronik kitap.
E-Commerce: Türkçesi; e-ticaret.
E-Fatura: Şirketler arasındaki veya şirketlerle müşterileri arasındaki faturalaşma sürecinin otomasyonunu hedefleyen, kağıt fatura gönderilmesi ve alınmasını ortadan kaldırmaya yönelik bir elektronik fatura uygulaması.
E-Kitap: İnternet üzerinden ya da Kindle vb. e-book okuyucu cihazlardan okunabilen formatlarda elektronik kitap.
E-Mail: Türkçe; elektronik posta. Türkçe kısaltması; e-posta. Ağa bağlı bilgisayarlar arasında yazışılmasını, bilgi alışverişi yapılmasını bir protokol üzerinden sağlayan sistemdir.
E-Mail Marketing: Türkçe; e-posta pazarlaması. Potansiyel, mevcut ve eski müşterilerimize veya hedeflediğimiz bir kitleye ulaşmak için kullanabileceğimiz etkili bir yöntem. E-posta pazarlaması ile yüz binlerce kişiye özelleştirilmiş e-postalar atabilir, bunların detaylı raporlarını alabilirsiniz. A/B testleri yapabilir, listeler oluşturarak kitlenize ilgi alanlarına göre farklı içerik ve şablonlar ile ulaşabilirsiniz.(Detaylı bilgi için makale: E-Posta Pazarlama Nedir?)
E-Posta: Elektronik posta’nın kısaltmasıdır. Ağa bağlı bilgisayarlar arasında yazışılmasını, bilgi alışverişi yapılmasını bir protokol üzerinden sağlayan sistemdir.
E-Posta Pazarlaması: Potansiyel, mevcut ve eski müşterilerimize veya hedeflediğimiz bir kitleye ulaşmak için kullanabileceğimiz etkili bir yöntem. E-posta pazarlaması ile yüz binlerce kişiye özelleştirilmiş e-postalar atabilir, bunların detaylı raporlarını alabilirsiniz. A/B testleri yapabilir, listeler oluşturarak kitlenize ilgi alanlarına göre farklı içerik ve şablonlar ile ulaşabilirsiniz.(Detaylı bilgi için makale: E-Posta Pazarlama Nedir?)
E-Ticaret: Elektronik ticaretin kısaltmasıdır. Herhangi bir ticaretin elektronik ortamda yapılmasını ifade eder. Mal ve hizmetlerin üretim, tanıtım, satış, sigorta, dağıtım ve ödeme işlemlerinin bilgisayar ağları üzerinden yapılmasıdır. Elektronik ticaret, ticari işlemlerden biri veya tamamının elektronik ortamda gerçekleştirilmesidir.
eCPM: Effective Cost Per Thousand Impressions’ın kısaltmasıdır. 1000 gösterim başına elde edilen reklam gelirini ifade eder. eCPM, dijital reklam kampanyalarının performansını tıklanma veya gösterimden bağımsız olarak ölçer. Dijital reklam endüstrisinin uluslararası ölçümleme standardıdır.
Embedded: Türkçe; gömülü, gömülmüş. Pek çok sosyal mecra içeriklerin farklı site ve uygulamalarda paylaşılmasına olanak sağlar. Örneğin bir YouTube videosunu kendi web sitenizde gömülü olarak izletebilirsiniz.
Encryption: Türkçe; şifreleme. İnternet üzerinden transfer edilen verilerin, bir algoritma yardımıyla, üçüncü bir kişi tarafından okunmasını ve/veya değiştirilmesini engellemek için veri üzerinde yapılan geri dönüşümlü deformasyon işlemdir. Şifrelenen bir metin ancak şifreleme işleminde kullanılan anahtar ya da bu anahtara karşılık gelen ikincil anahtar bilindiğinde açılabilir, ancak böylelikle orijinal formuna döndürülebilir.
Engagement: Türkçe; etkileşim. Dijital pazarlama kampanyalarındaki önemli verilerden birisidir. Etkileşimli bir izleyicinin, yayınınızı “paylaşma” olasılığı çok daha yüksektir, bu da size daha fazla erişim sağlar ve güncellemelerinizin yayılmasına yardımcı olur.
Envanter: Reklamların yayınlandığı dijital mecralardaki kullanılabilir reklam alanlarının toplamını ifade eder.
Erişilen 1000 Kişi Başına Ücret: 1000 kişiye, erişim için ödenen ortalama ücret.
Erişim: Reklamlarınızı en az bir kez gören kişi sayısıdır. Erişim, gösterimlerden farklıdır. Reklamlarınızı aynı kişilerin birden fazla kez görmesi gösterimlere dahil edilirken erişime dahil edilmez.
Eşleme Türleri: Google Ads panelinde Arama Ağı Reklamlarında kullanılan ve hangi aramaların reklamınızı tetikleyebileceğini kontrol etmenize yardımcı olan bir sitemdir. Temelde üç eşleme türü vardır: Geniş Eşleme, Sıralı Eşleme ve Tam Eşleme.
Ethernet: Bilgisayarlar arasında ağ kurulmasına yarayan yöntemdir.
Etiket: Blog içerisinde yer alan içeriğin arama motorlarında bulunmasını sağlayan içerikle alakalı anahtar kelimeler.
Expandable Banner: Türkçe; genişleyen banner.
Export: Blogunuzda oluşturmuş olduğunuz içeriği, bilgisayarınıza ya da daha farklı bir blog servisine aktarmak için kullanılır. Böylece yedekleme yapılabilir ya da içerik farklı bir mecraya rahatlıkla taşınabilir.
FAQ: Frequently Asked Questions’ın kısaltmasıdır. “Sıkça Sorulan Sorular” anlamına gelir ve Türkiye’de genellikle “SSS” olarak kısaltılır. Web sitelerinde, söz konusu alanla ilgili sorulabilecek genel soruların ve yanıtlarının yer aldığı bir sayfadır.
Firewall: İnternet bağlantısına sahip bilgisayarların güvenliği için kullanılan bir sistemdir. İlgili bilgisayara gelen veri paketlerini kontrol eder ve istenilmeyen verilerin sisteme girmesini engelleyerek sistemi güvenli kılar.
Footer: Alt kısım. Web sitenizin, blogunuzun en altında yer alan bölge.
Fraud: Türkçe; sahtecilik.
Fraudulent Impressions: Genellikle robotlar kullanılarak, sahtecilik ile elde edilmiş gösterimler.
Freeware: Kullanılması ve dağıtılması tamamen ücretsiz olan programlar.
Frequency: Türkçe; frekans ve sıklık.
Frequency Cap: Bir kullanıcıya yönelik reklam gösterim sıklığı.
Frequency Capping: Türkçe; sıklık limiti. Belirli bir dönemde belirli bir kullanıcıya gösterilecek reklam sayısının, gösterimin sınırlanması.
Frequently Asked Questions: Türkçe; Sıkça Sorulan Sorular. Türkçede genellikle “SSS” olarak kısaltılır. Web sitelerinde, söz konusu alanla ilgili sorulabilecek genel soruların ve yanıtlarının yer aldığı bir sayfadır.
FTP: “File Transfer Protocol”ün kısaltmasıdır. Genellikle FileZilla gibi programlarla internet üzerinden dosya transferi yapmak için kullanılır. FTP kullanılarak başka bir internet sitesinin dosyalarına erişmek ve site sahibinin izin verdiği dosyalara erişmek de mümkün olabilmektedir.
Geographic Targeting: Dijital reklam kampanyasında kitlenin coğrafi konum kriterlere göre hedeflenmesi. Türkçesi, coğrafi hedefleme.
Gerçek TBM: Gerçek Tıklama Başı Maliyet, bir tıklama için ücretlendirilen nihai tutardır. Google Ads ile genellikle maksimum tıklama başına maliyet (maksimum TBM) teklifinizden daha az (bazen çok daha az) bir tutarda ücretlendirilirsiniz.
GIF: Graphics Interchange Format’ın kısaltılmasıdır, Türkçesi “Grafik Değiştirme Biçimi”dir. JPEG ile birlikte bilgisayar dünyasında kullanılan en yaygın resim saklama biçimidir. Genelde grafiklerin (az renk içermeleri dolayısıyla) saklanması için kullanılır. Sosyal medyada hareketli grafik paylaşabileceğiniz bir dosya biçimidir.
Google Ads: Google’ın sunmuş olduğu bir reklamcılık hizmetidir. Arama Ağı Reklamları, Görüntülü Reklam Ağı, Video Reklamlar ve benzeri reklamları oluşturabileceğiniz, yönetebileceğiniz bir paneldir. ads.google.com adresinden erişilebilir.
Google AdSense: Web sitenizin içerik sayfalarında alakalı Google Görüntülü Reklam Ağı ve Video reklamları göstermenize ve para kazanmanıza yardımcı olabilecek, ücretsiz bir Google hizmeti. adsense.google.com adresinden ücretsiz olarak erişilebilir.
Google Analytics: Web sitesi olan kullanıcıları hedefleyen ve Google tarafından ücretsiz sunulan bir web hizmetidir. Web sitelerinin ziyaretçi ve SEO analizi yapılırken yararlanılmaktadır. analytics.google.com adresinden ücretsiz olarak erişilebilir.
Google Search Console: Web sitesi olan kullanıcıları hedefleyen ve Google tarafından ücretsiz sunulan bir web hizmetidir. Web site sahiplerinin internet sitelerini Google dizinine eklemelerini, dizindeki durumunu kontrol etmelerini ve optimize etmelerini sağlar. Dijital pazarlama ve e-ticaret alanındaki çalışmalarda özellikle SEO (Search Engine Optimization – Arama Motoru Optimizasyonu) yapılırken yararlanılmaktadır. search.google.com adresinden ücretsiz olarak erişilebilir.
Google Trends: Google’da tüm dünya genelinde veya seçilen özel bir bölgede hangi konuların arandığını, popüler anahtar kelimelerin analizlerini bulabileceğiniz, ücretsiz bir Google servisidir. Dijital pazarlama ve e-ticaret alanındaki çalışmalarda özellikle potansiyel kitle analizi yapılırken yararlanılmaktadır. trends.google.com adresinden erişilebilir.
Gösterim: Reklamlarınızın kaç kez ekranda gösterildiğini ifade etmektedir. Gösterimler, dijital pazarlama sektöründe sık kullanılan bir ölçümdür. Gösterimler, reklamlarınızın hedef kitlenize ne sıklıkta göründüğünü ölçer.
Gösterim Sıklığı: Gösterim sıklığı reklamınızdaki mesajınızı hedef kitlenizdeki insanlara birden fazla kez göstererek bilinirliği ve hatırlanırlığı artırmanıza yardımcı olur. Gösterim sıklığı, reklam seti başına ortalama 1 veya 2 olabileceği gibi bütçenize, hedef kitlenizin büyüklüğüne ve planınıza bağlı olarak çok daha yüksek de olabilir. Gösterim sıklığının aşırı yüksek olması hedef kitlenizde markanıza dönük olumsuz imaj oluşmasını da sağlayabilir.
Guest Book: Herhangi bir web sitesinde, site hakkındaki görüş, istek ve önerilerinizi yazıp, diğer ziyaretçilerin yazdıklarını okumanızı sağlar.
Güvenlik Duvarı: İnternet bağlantısına sahip bilgisayarların güvenliği için kullanılan bir sistemdir. İlgili bilgisayara gelen veri paketlerini kontrol eder ve istenilmeyen verilerin sisteme girmesini engelleyerek sistemi güvenli kılar.
Header: Web sitenizin başlığı. HTML dökümanlarında genellikle yazının başlığının ve genel tanımların bulunduğu bölgedir.
Hedefleme Kriterleri: Reklamın hedef kitlesi ile ilgili verileri belirten anahtar değerlerdir. Örneğin Yaş: 16-65; Ülke: Türkiye; Şehir: Ankara gibi.
Hedefleme: Kampanya ve reklamlarınız için bir hedef kitle tanımlama işlemidir.
Hedeflenen Kitle: Hedeflenen kitle, hedeflemenizin erişebileceği potansiyel kişi sayısıdır. Bir reklam oluştururken gördüğünüz tahmine benzer şekilde, bunun için de bir tahmin görürsünüz.
Home Page: Bir sitenin ana/giriş sayfasıdır. Siteye girdiğiniz zaman görülen sayfalardır.
Horizontal E-Commerce Websites: Türkçesi; yatay e-ticaret siteleri. Tek ya da çok az sayıdaki kategori yerine çok sayıda kategoride ürün veya hizmet satışı yapan siteleri ifade eder. Türkiye’deki popüler örnekler arasında Trendyol, Hepsiburada ve Amazon sayılabilir.
HTML (HyperText Markup Language): World Wide Web’in bilgi görüntülemekte kullandığı dosya formatıdır. HTML sayfaları kullanarak metinler değişik şekillerde ekrana getirilebilir, sayfalara resim, ve ses eklenebilir.
HTTP (HyperText Transport Protocol): Internet üzerinde yaratılmış olan HTML sayfalarının aktarılması için HTTP isimli standart bir protokol kullanılır.
Hyper Link: Bir web sitesi veya uygulamada, dış bağlantıyı ifade eder. Örneğin Medya Akademi’den Wikipedia’ya verilen bir bağlantı gibi.
IDFA: Apple için mobil reklamcılık kimliği. Mobil reklamcılık kimlikleri, geliştiriciler ve pazarlamacıların reklamcılık amacıyla etkinliği izlemesine olanak tanır.
Image Map: Türkçe; görüntü haritası.
Impression: Türkçe; izlenim, görüntülenme. Bir reklamın toplam görüntülenme sayısını ifade eder. Gösterim, bir reklamın kaç kişiye gösterildiği bilgisini vermez, kaç kere o reklam alanının indirildiğini gösterir.
In-App Purchase: Türkçe; uygulama içi satın alma.
In-App subscription: Türkçe; uygulama içi abonelik.
In-Display: Reklamın hedef kitlenin içerik tükettiği sayfanın herhangi bir yerinde görüntülendiği reklam biçimini ifade eder.
In-Game Ad: Dijital oyunların içerdiği reklamlar.
In-Stream Advertising: Video veya ses içerikli reklamcılığı ifade eder.
In-Video Ad: Video içi reklamlar, çevrimiçi videolardan önce, videolar gösterildiği sırada veya videolardan sonra yayınlanan ticari reklamlar.
Inport: Türkçe; içe Aktarma. Dışa aktarmış ya da istenilen formatta hazırlanmış bir dijital içeriği, içe aktararak sisteme otomatik olarak ekleyebilirsiniz. Örneğin WordPress blogunuzdaki tüm içeriği dışa aktarıp, daha sonra farklı bir WordPress blogunun içine aktarabilirsiniz.
Interactive Advertising: Türkçe; interaktif reklamcılık. Dijital pazarlamada etkileşimli reklamcılığı ifade eder.
Interstitial: Web sitelerindeki sayfa geçişlerinde çıkan ve ekranı kaplayan reklam türünü ifade eder.
IP: “Internet Protocol” kavramının kısaltmasıdır. Dünyanın en yaygın internet adresleme sistemi. Merkezi ABD de olan GSI adlı kuruluş tarafından verilen IP adresleri sayesinde aynı adresin birden fazla makinaya verilmesi önlenmiş olmakta ve her makinanın bir tek adresi olmaktadır.
İçe Aktarma: Dışa aktarmış ya da istenilen formatta hazırlanmış bir dijital içeriği, içe aktararak sisteme otomatik olarak ekleyebilirsiniz. Örneğin WordPress blogunuzdaki tüm içeriği dışa aktarıp, daha sonra farklı bir WordPress blogunun içine aktarabilirsiniz.
İçerik Grubu: Google Ads’te videoları filtrelerle gruplayarak ya da ayrı ayrı seçerek (veya her iki yöntemle) bir araya getirebileceğiniz hedeflenebilir video grupları. Gruplar, ölçütleriyle eşleşen yeni meta veriler alındığında otomatik olarak güncellenir. Örneğin, meta verilerin ve manuel olarak eklenmiş videoların bir kombinasyonuna göre “Kediler” adında bir içerik grubu oluşturabilir ve daha sonra kedi oyuncakları reklamlarını bu gruba hedefleyebilirsiniz.
İlişkilendirici Değeri: Google Ads’te GPT kitaplıkları ve GMA/IMA SDK’ları tarafından otomatik olarak işlenen ve reklam isteklerinde iletilen değer. İlişkilendirici bir sayfadaki tüm reklamlarda ortaktır, ancak sayfa görüntülemeleri arasında benzersizdir. Yakın zamanlarda alınan ve aynı ilişkilendirici değerine sahip reklam istekleri, yayınlama amaçları doğrultusunda tek bir Sayfa Görüntüleme olarak kabul edilir.
İnternet Servis Sağlayıcı (İSS): İnternet erişimini sağlayan, web hosting ve mail servisi veren firmalardır. Türkiye’deki popüler örnekleri arasında Turhost ve GüzelHosting sayılabilir.
İşaretçi: Web sitesinde veya diğer içerikte görüntülenen küçük (bir piksel x bir piksel boyutunda) bir resim. Sistemin kendi çerezini okuyup yazabilmesi (veya web isteğini izleyebilmesi) için tarayıcıyı başka bir sunucuya istek yapmaya zorlar. Bu, içeriğe erişen kullanıcının temel eylemlerini kaydetmesini sağlar.
Jackpot Yapma: Aynı reklam öğesinin aynı sayfadaki birden fazla reklam birimine aynı anda sunulduğu süreç. Google ve diğer reklam sunucuları bunun olmamasını sağlamaya çalışır.
Kalite Puanı: Google Ads panelinde reklamlar, anahtar kelimeler ve açılış sayfalarınızın kalitesine ilişkin bir tahmindir. Yüksek kaliteli reklamlar, maliyetlerin düşmesini ve daha iyi reklam konumları elde edilmesini sağlayabilir.
Keyword: Anahtar kelime.
Kişisel Blog: Kişisel içerikli yazılardan oluşan blog.
Komünite Blogu: İki ya da daha çok kişinin yazarı olduğu blog. Topluluk blogu.
KPI: “Key Performance Indicator” teriminin kısaltmasıdır. Türkçe; temel performans göstergesi. Bir pazarlama etkinliğin başarısını değerlendirmek için kullanılan performans ölçümü terimine verilen isimdir.
LAN: “Local Area Network” teriminin kısaltmasıdır. Birbirine yakın bulunan, çoğunlukla aynı binada bulunan bilgisayarları bir kablo ile birbirine bağlayan ağı ifade eder.
Landing Page: Hedef sayfa, açılış sayfası.
Line item: Reklam birimi.
Link: Bağlantı.
Linkback: Bağlantı değişimi; bir blogla diğer bir blog veya web sayfası arasında karşılıklı bağlantı, link verilmesi.
Location Based Advertising: Lokasyon bazlı reklamcılık.
Login: Türkçe; üye girişi, giriş.
Logout: Türkçe; çıkış.
Machine to Machine (M2M): Makineler arası iletişim.
Mailing List: Elektronik posta listesi.
Maksimum TBM: Maksimum tıklama başına maliyet, reklamınızın aldığı her tıklama için ödemeye hazır olduğunuz en yüksek tutardır. Google Ads, açık artırma anındaki reklam kalitesini, maksimum TBM teklifini, Reklam Sıralaması eşiklerini, bir açık artırmanın rekabet gücünü, kullanıcının arama bağlamını, uzantıların ve diğer reklam biçimlerinin beklenen etkisini birleştirerek Reklam Sıralamasını belirler.
Malvertising: Zararlı reklam.
Marka: Bir veya bir grup üretici ve/veya satıcının mal ve hizmetlerini belirlemeye, tanımaya ve rakiplerininkinden ayırıp farklılaştırmaya yarayan isim, terim, sözcük, simge (sembol), tasarım (dizayn), işaret, şekil, renk veya bunların çeşitli bileşimleri olarak ifade edilebilir.
Meta Blog: Blog ve blog yazarları üzerine yazılmış makalelerden oluşmuş blog.
Mim Dalgası: Blog yazarları arasında herhangi bir konunun dalga dalga yazılmasını teşvik etmek için oluşturulan ağ.
Moblog: Mobil blog; cep telefonu ve benzeri (taşınabilir) iletişim araçları ile uyumlu çalışabilen blog.
Native Ad: Kullanıcının bulunduğu sayfa içeriği ile uyumlu, tasarım ile özdeşleşmiş ve platform davranışıyla tutarlı, ücretli reklamlar. Türkçesi, doğal reklam.
OBA: “Online Behavioral Advertising” kavramının kısaltmasıdır. Online davranışsal reklam, Türkçe kısaltması ile ODR.
Optimization: Performansın artırılması için yapılan çalışmalar.
Ortalama Bin Gösterim Başına Maliyet: Kısaca BGBM, dijital reklamlarınızın 1000 gösterim için ücretlendirildi ortalama tutardır.
Ortalama Etkileşim Başına Maliyet: Kısaca ETBM, bir reklam etkileşimi için ücretlendirildiğiniz ortalama tutardır. Bu tutar, tüm reklam etkileşimlerinin toplam maliyetinin, reklam etkileşimlerinin toplam sayısına bölümü ile bulunur.
Ortalama Görüntüleme Başına Maliyet: Kısaca ortalama GBM, dijital reklamlarda bir kullanıcı video reklamınızı izlediğinde ödediğiniz ortalama tutardır. Bu tutar, tüm reklam görüntülemelerinin toplam maliyetinin toplam görüntüleme sayısına bölünmesiyle elde edilmektedir.
Ortalama Tıklama Başına Maliyet: Kısaca Ortalama TBM, reklamınız için yaptığınız ödeme tutarının toplam tıklama sayısına bölümüdür. Reklamınız, birinin maliyeti 0,20 TL, diğerinin maliyeti 0,40 TL olan 2 tıklama alırsa, bu tıklamalara ait ortalama TBM’niz 0,30 TL olur.
Ödeme Geçidi: İngilizce; payment gateway. Firmaların, bankaların network’lerine gönderdikleri tüm kredi kartı işlemleri için güvenli bağlantı sağlayan aracı ifade eder.
Ön Bilgilendirme Formu: E-Ticaret’te “Mesafeli Satış Sözleşmesi”nin kurulmasından önce satıcı veya sağlayıcı tarafından tüketiciye sağlanan; satıcı veya sağlayıcı hakkında bilgiler, sözleşmenin konusu, ürün veya hizmetin satış fiyatı, teslim masrafları, cayma hakkının kullanılması gibi işleme ilişkin tüm verilerin yer aldığı bilgilendirme formunu ifade eder.
Page Rank (PR): Ünlü arama motoru Google’ın internet sitelerine verdiği arama sonrasında sıralama değeri. 10 üzerinden verilmekte ve 10 değerine yaklaşan siteler arama sonuçlarında üst sıralarda yer almaktadırlar.
Page View (PV): Sayfa gösterimi.
Parola/Şifre: Kullanıcının sisteme giriş için, kendisine daha önceden verilen ya da kullanıcı tarafında belirlenen şifredir.
Password: Türkçe; parlola. Kullanıcının sisteme giriş için, kendisine daha önceden verilen ya da kullanıcı tarafında belirlenen şifredir.
Pay-Per-Click (PPC): Tıklama başı ödeme.
Pay-Per-Impression (PPI): Gösterim başı ödeme.
Pay-Per-Sale (PPS): Satış başı ödeme.
Pazarlama: Kişisel ve örgütsel amaçlara ulaşmayı sağlayabilecek mübadeleleri gerçekleştirmek üzere malların, hizmetlerin ve fikirlerin geliştirilmesi, fiyatlandırılması, tutundurulması ve dağıtılmasına ilişkin planlama ve uygulama süreci.
Pharming: Web sitesi trafiğinin, farklı yöntemlerle yasal olmayan bir siteye yönlendirilmesi.
POP3 (Post Office Protocol): Gelen elektronik postaların tutulduğu sunucu server.
Pop-up: Türkçe; açılır ileti, pencere. Bir web sayfasında ya da aplikasyonda ziyaretçinin başlangıçta ya da gezdiği sayfalarda birden karşısına çıkan görsel içerikleri ifade eder. Genellikle kampanya, duyuru ve ilgi çekilmek istendiğinde kullanılır.
Pop-up Ad: Sayfa açıldığında ek pencerede açılan reklam
Post Comment: Türkçe; gönderi yorumu. Blog içerisinde yer alan içeriğe dair okuyucu veya izleyici tarafından yapılmış yorum.
Post: Türkçe; gönderi. (WordPress’te “yazı”) Blog içerisinde yer alan herhangi bir içerik; yazı, fotoğraf veya video.
Pharming: Web sitesi trafiğinin, farklı yöntemlerle yasal olmayan bir siteye yönlendirilmesi.
Reach: Erişim.
Reklam Birimi: Google Adsense’te reklamlar için sitenizdeki ayrı alanlar. Sitenizde adı, açıklaması ve boyutlarıyla birlikte bir reklam birimini tanımlayabilirsiniz.
Reklam Etiketi: Oluşturulan ve reklamların gösterilmesi gereken web sayfası veya uygulama kaynağına eklenen HTML etiketleri ya da JavaScript kodu.
Reklam Kaynağı: Reklam içeriğinin belirli bir envanter birimi tarafından kullanıldığı ağ veya varlık. Tek bir birimde görüntüleme için birden fazla kaynak rekabet edebilir.
Reklam Öğesi Kodu: Üçüncü taraf veya özel reklam öğeleri için kullanılan ve tarayıcıya reklam öğesinin nasıl oluşturulacağını ya da üretileceğini söyleyen HTML veya JavaScript kodu.
Re-Targeting: Yeniden hedefleme. Örneğin, daha önce reklam gösterilen bir kitleye tekrar reklam göstermek.
ROI: “Return on Investment” kavramının kısaltması. Yatırım getirisi.
Rich Media: Kullanıcıları etkileşime teşvik eden video, ses gibi gelişmiş öğeler içeren görüntülü reklamlar.
Sabit Reklam: Kullanıcı bir mobil cihazda sayfayı aşağı veya yukarı kaydırsa bile kullanıcının ekranının altında sabit kalan reklam. Kaydırma, kullanıcının reklamı mobil cihazlara uygun bir şekilde kapatmasını sağlar.
Satır Öğesi: Google Ads’te reklam verenin belirli sayıda reklam gösterimini (BGBM), kullanıcı tıklamasını (TBM) veya süreyi (GBM) belirli tarihlerde ve belirtilen fiyata satın alma taahhüdü. Satır öğesi, bir reklam verene ait reklamların nerede gösterileceğini belirtir. Bir reklamın ne zaman gösterilebileceğini de belirtebilir.
Satır Öğesi İndirimi: Google Ads’te Satır öğesinin maliyetini azaltabileceğiniz yüzde oranı veya para miktarı. Genellikle bu alan, yalnızca reklam verenin bir indirim aldığını hatırlatmaya yarar. İndirim, satır öğesinin maliyete veya değer BGBM’sine göre önceliğini etkilemez. Ayrıca, indirimler raporlara yansıtılmaz.
Sayfa Görüntülemesi: Bir kullanıcının bir web sayfasını bir kez yüklemesini ve görüntülemesini temsil eden, web’de sık kullanılan bir terim.
Search Ad: Arama bazlı reklam. Google Ads reklamları arasında yer alan Arama Ağı Reklamları örnek olarak gösterilebilir.
Search Engine: Arama motoru.
Search Engine Advertising: Arama motoru reklamcılığı. Google Ads reklamları arasında yer alan Arama Ağı Reklamları örnek olarak gösterilebilir.
SEM: “Search Engine Marketing” teriminin kısaltmasıdır. Arama motoru bazlı pazarlama. Google Ads reklamları arasında yer alan Arama Ağı Reklamları örnek olarak gösterilebilir.
SEO: “Search Engine Optimization” teriminin kısaltmasıdır. Türkçe; Arama Motoru Optimizasyonu. SEO, web sitelerinin, blogların ve e-ticaret portallarının arama motorlarında üst sıralarda yer alması için verilen uğraştır.
Sıklık Sınırı: Bir reklamın belirli bir dönemde aynı kullanıcıya kaç kez gösterileceğini belirlemeye yardımcı olur. Google Ads’te desteklenen zaman aralıkları dakika, saat, gün, hafta veya aydır ve birden fazla sınırlandırma kuralı uygulanabilir. Örneğin, aynı kullanıcıyı günde bir gösterimle ve haftada üç gösterimle sınırlayan bir sıklık sınırı koyabilirsiniz. Facebook Business’ta ise x günde x kez formatı ile belirlenebilir. Örneğin 1 günde 3 kez denilebileceği gibi 7 günde 1 kez de denilebilir.
Sidebar: Web sitenizin sağ ya da yol bölgelerinde yer alan ve içlerini doldurabileceğiniz kolonlar.
Spam Blog: Kısaca, splog; tamamen çalıntı içerikten oluşturulmuş blog.
Splog: Taşınabilir cihazlar ile (cep telefonu, PDA vs.) uyumlu, mobil blog.
Şifreleme: İnternet üzerinden transfer edilen verilerin, bir algoritma yardımıyla, üçüncü bir kişi tarafından okunmasını ve/veya değiştirilmesini engellemek için veri üzerinde yapılan geri dönüşümlü deformasyon işlemdir. Şifrelenen bir metin ancak şifreleme işleminde kullanılan anahtar ya da bu anahtara karşılık gelen ikincil anahtar bilindiğinde açılabilir, ancak böylelikle orijinal formuna döndürülebilir.
Tag: Etiket; blog içerisinde yer alan içeriğin arama motorlarında bulunmasını sağlayan içerikle alakalı anahtar kelimeler.
Tanımlayıcı: Belirli bir kullanıcıya veya cihaza atanan bir değerdir. Reklam yayınlama işlevine destek vermek için kullanılır. Tanımlayıcı; kişisel bilgiler içermez, herhangi bir zamanda kullanıcı tarafından sıfırlanabilir ve kullanıcının reklam izlemeyi sınırlama veya devre dışı bırakma seçeneklerine uyum sağlar. Tanımlayıcılar; kitle listesi hedefleme, sıklık sınırı koyma ve sıralı reklam rotasyonu için kullanılır.
Tarayıcı: World Wide Web üzerinde dokümanların transfer edilip görüntülenmesini sağlayan programlara “browser” adı verilir. (Google Crome, Internet Explorer, Mozilla Firefox ya da Safari ve benzerleri.)
Target Audience: Hedeflenen kitle.
TBM: Tıklama başına maliyet (gerçek TBM), bir tıklama için ücretlendirilen nihai tutardır. Google Ads ile genellikle maksimum tıklama başına maliyet (maksimum TBM) teklifinizden daha az (bazen çok daha az) bir tutarda ücretlendirilirsiniz.
TCP/IP: Ağa bağlı bilgisayarlar ile veri iletme/alma birimleri arasında organizasyonu sağlayan, böylece bir yerden diğerine veri iletişimini olanaklı kılan pek çok veri iletişim protokolüne verilen genel adıdır.
Tedarik Zinciri Yönetimi: İngilizce, Supply Chain Management ve kısaca “SCM)”. Tedarikçilere ilişkin üretim, sevkiyat ve dağıtım süreçlerini koordine etme girişimi.
Text Ad: Metin reklamları.
Third Party Data: Veri toplayıcıları tarafından ücretli olarak sunulan verilerdir. Demografik, davranışsal, içeriksel hedefleme ve kitle hedeflemesi yapmak için kullanılan bir yöntemdir. Şirketler kendi oluşturdukları verilerin yanı sıra bu tür veri sağlayıcılardan da destek alabilmektedir.
Tıklama Başı Maliyet: Kısaca, TBM, bir tıklama için ücretlendirilen nihai tutardır. Google Ads ile genellikle maksimum tıklama başına maliyet (maksimum TBM) teklifinizden daha az (bazen çok daha az) bir tutarda ücretlendirilirsiniz.
Tıklama Makrosu: Üçüncü taraf reklam öğeleri için tıklamaları takip etmenize olanak tanıyan bir kod parçacığı.
Tıklama Oranı: Kısaca TO, reklamınızın kullanıcılara gösterildikten sonra ne sıklıkta tıklandığını ölçerek reklamlarınızın ne kadar etkin olduğunu anlamanıza yardımcı olur. Tıklama oranı, reklamınızın aldığı tıklama sayısının, reklamınızın gösterilme sayısına bölünmesiyle hesaplanır. Örneğin, 20 tıklama ve 1000 gösteriminiz varsa TO’nuz %2’dir.
Time Stamp: Türkçe; zaman damgası. Bilgisayar ağlarında iletilen mesajlara eklenen ve mesajın yazıldığı zamanı güvenli olarak belgeleyen damgayı ifade eder.
Topluluk Blogu: İki ya da daha fazla kişinin yazarı olduğu blog.
Trackback: Bir blog yazarının yazdığı bir yazı veya yorum hakkında başka bir blog yazarı da yazı veya yorum yazar ise trackback ile sonra yazılan yazı ilk yazının yazarının dikkatine sunulur.
Tracking: Reklam ve pazarlama amaçlı takip faaliyetleri.
Transitional Ad: Ara reklam, geçiş sayfası reklamı.
Unique User: Tekil kullanıcı.
Unique Visitor (UV): Tekil ziyaretçi.
URL: “Uniform Resource Locator” teriminin kısaltmasıdır. İnternette bir kaynağa tanımlı standart karakter dizgisi.
UX: “User Experience” teriminin kısaltmasıdır. Türkçe; kullanıcı deneyimi. (Medya Akademi’de Türkiye’nin en iyi isimlerinden kullanıcı deneyimi tasarımı eğitimleri alabilirsiniz.)
UI: “User Interface” teriminin kısaltmasıdır. Türkçe; kullanıcı arayüzü.
User Life Time Value: Türkçe; yaşam boyu değeri. Bir müşterinin ilk geldiği günden itibaren hayatı boyunca firmaya ne kadar kazandıracağının tahminlenmesini gösteren metriği ifade eder.
Ürün: Bir istek veya ihtiyacı tatmin etmek üzere pazara sunulan her şeydir. Philip Kotler’e göre; pazara sunulan ürünler fiziksel malları, hizmetleri, tecrübeleri, olayları, kişileri, yerleri, örgütleri, bilgiyi ve fikirleri içerir.
Üst Kısım: Web sitenizin başlığı. HTML dökümanlarında genellikle yazının başlığının ve genel tanımların bulunduğu bölgedir.
VAST: “Video Ad Serving Template”in kısaltmasıdır. Türkçe; Video Reklam Sunma Şablonu. Video oynatıcıları ve sunucuları arasındaki iletişimi standart hale getiren, trafiği kolaylaştırmak için tasarlanmış bir video reklam kod standardıdır.
Vblog: Video blog. İçeriği videolardan oluşan blog.
Verification: Reklamın reklam verenlere taahüt edildiği şekilde yayınlandığından emin olmak için yapılan ölçümleri ifade eder.
Vertical E-Commerce Websites: Türkçe; dikey e-ticaret siteleri. Tek ya da çok az kategoride ürün veya hizmet satışına odaklanan siteleri ifade eder. Türkiye’deki popüler örnekleri arasında Kitapyurdu, Çiçeksepeti ya da arabam.com verilebilir.
Video Ad: Video reklam.
Video Blog: İçeriği videolardan oluşan blog. Kısaca; Vblog.
Video Completion Rate (VCR): Türkçe, video tamamlanma oranı. Video reklamın tamamının izlenme sayısının videonun toplam izleme sayısına oranı.
Video on Demand: Türkçe; bant yayını.
Video Player: Türkçe, video oynatıcısı.
Viewability: Türkçe; görünürlük. Reklamın belirlenen hedef kitleye görüntülenme oranının ölçümü.
Viral (Reklam): İnternette, çoğunlukla sosyal medya platformlarında kullanıcıların kendi kendine yaydıkları içeriklerdir. Viral, son yıllarda etkisini artıran, oldukça etkili bir reklam türüdür.
Viral Marketing: Türkçe; viral pazarlama.
Virtual Reality: Türkçe; sanal gerçeklik.
Visit Duration: Türkçe; ziyaret süresi. Genellikle bir web sitesi veya uygulamada ziyaretçilerin geçirdiği süreyi ifade eder. SEO (Search Engine Optimization) çalışmalarında üzerinde oldukça durulan bir kavramdır.
Web: World Wide Web, WWW. Dünya geneline dağılmış sunucular üzerindeki çeşitli kaynakların internet üzerinden erişilebilinir kılınmasıyla oluşturulmuş ağın genel adıdır. (Ağ hakkında detaylı bilgi için makale: İnternet Teknolojisi)
Web 1.0: İnternetin gelişim sürecini üç döneme ayırabiliriz. Bunlar Web 1.0, Web 2.0 ve Web 3.0 olarak adlandırılmaktadır. Web 1.0, sürecinde bilgisayar ve internet teknolojisinin erişilebilir olmasıyla kullanılabilirliği ve kullanıcı sayısı da artış göstermiştir. Ancak bu ilk aşamada aktif internet kullanıcıların çok büyük bölümü sadece internetteki içerikleri edinmekle sınırlı kalmışlardır. İnternetteki mevcut ve kısıtlı bilgiyi tüketip, kendileri katkı sunmak imkanına erişemediler.
Web 2.0: İnternetin gelişim sürecini üç döneme ayırabiliriz. Bunlar Web 1.0, Web 2.0 ve Web 3.0 olarak adlandırılmaktadır. Web 2.0, internetin değişen çalışma şeklini anlatabilmek için ortaya atılmış bir kavramdır. Kavram, 2004 yılında internet tarihinde birçok ilke imza atmış bir isim olan Dale Dougherty tarafından ortaya atılmış ve tartışılmaya başlanmıştır. Web 2.0 teknolojisiyle birlikte internette içerik üretmek için teknik bilgi gereksinimi büyük oranda ortadan kalkmış, maliyetler düşmüş, herkesin rahatlıkla paylaşım yapabileceği mecralar oluşmuştur. İletim aşamasından iletişim aşamasına geçilmiştir.
Web 3.0: Sematik web olarak da kavramsallaştırılmıştır. Web 2.0’ın tanımlanmasından yaklaşık 2 yıl sonra, New York Times yazarı, John Markoff, Web 3.0 kavramını ortaya atmıştır. Web 3.0, internet alanında birçok ilke imza atmış olan Tim Berners-Lee tarafınan “semantik web” olarak ifade edilmiştir. “Semantik Web” olarak da adlandırdığımız Web 3.0 internetin bir sonraki aşaması olarak tanımlanmaktadır. Web 2.0’dan temel farkı, kontrolün insandan yazılımlara geçmiş olmasıdır. Web 3 aşamasıda sürece yazılımlar ve özellikle yapay zeka dahil olmakta ve böylelikle kullanıcıların deneyimini en üst düzeye çıkartmak amaçlanmaktadır.
Web Sayfası: Web sitesi içerisinde yer alan tek bir bölüm, sayfa.
Web Sitesi: Web sayfalarının toplamından oluşan, yayın.
Weblog: Blog; teknik bilgi gerektirmeden, kendi istedikleri şeyleri, kendi istedikleri şekilde yazan insanların oluşturdukları, günlüğe benzeyen web siteleri.
Webmaster: Bir web sitesinin tasarımını ve yönetimini üstlenen kişiye verilen ad. Webmaster’ın görevi Web sitesininin tasarımını yapmak ve verilen içeriği en uygun şekilde siteye eklemektir.
Word of Mouth (WOM): Ağızdan ağıza yayılan reklam.
WWW (World Wide Web): Aynı anda tüm multimedya özelliklerinin (metin, resim, ses, animasyon, video) gösterilmesine olanak veren bir internet protokolüdür.
Yapay Zeka: İnsan davranışlarını taklit eden, insan davranışı simülasyonu yapan sistemlere ve süreçlere yapay zeka adı verilmektedir.
Yaşam Boyu Değeri: İngilizce; user life time value. Kısaca; LTV. Bir müşterinin ilk geldiği günden itibaren hayatı boyunca firmaya ne kadar kazandıracağının tahminlenmesini gösteren metriği ifade eder.
Yayın Durumu: Facebook Business ve Google Ads platformlarında kampanya, reklam seti veya reklam yayınınızın mevcut durumu.
Yayın İçi Reklam: Google Ads’te video içerik akışından önce, içerik akışı görüntülenirken ve içerik akışından sonra görünen video reklamları ifade eder.
Yayınlanma Hedefi: Google Ads’te bir satır öğesinin yayınlanması taahhüt edilen gösterim veya tıklama sayısı.
Yayınlanma Oranı: Google Ads’te bir satır öğesinin kullanıcılara yayınlanma oranı.
Yönlendirme Sayfası Görüntülemeleri: Facebook Business ve Google Ads platformlarında bir kişinin bir reklam bağlantısına tıklayıp ardından hedef internet sitesini veya Facebook Business’ta “Hızlı Deneyim”i başarıyla yükleme sayısı. (Facebook Business’ta yönlendirme sayfası görüntülemelerini raporlamak için bir Facebook pikseli oluşturmuş olmanız gerekir.)
Zaman Damgası: İngilizce; time stamp. Bilgisayar ağlarında iletilen mesajlara eklenen ve mesajın yazıldığı zamanı güvenli olarak belgeleyen damgayı ifade eder.
Zero Ads: Reklam alanı olmayan sitelerde sahtecilikle yapılan reklam gösterimi.
Zincirleme Bağlantı: Bir reklam öğesinin, birden fazla üçüncü taraf reklam sunucusunu çağırmasını gerektiren işlemi ifade eder.
Ziyaretçi Defteri: Herhangi bir web sitesinde, site hakkındaki görüş, istek ve önerilerinizi yazıp, diğer ziyaretçilerin yazdıklarını okumanızı sağlar.
1G: 1. Nesil GSM Hizmetleri (1G ya da 1N). Kablosuz telefon sistemlerinin ilki ve en ilkelidir. Analog sistemle çalışır ve sadece ses taşıması için tasarlanmıştır. 1980’de kullanılmaya başlanmış 1990’ların başlarına kadar kullanılmıştır.
2G: 2. Nesil GSM Hizmetleri (2G ya da 2N). Modern GSM sisteminin temeli sayılabilecek sayısal haberleşme temelli iletişim sistemidir. SMS bu sistemle beraber çalışan bir yeniliktir. 1990’ların başlarından 2000’li yılların başlarına kadar kullanılmıştır. 2G teknolojisinin data hızı 64 Kbps’tir.
3G: 3. Nesil GSM Hizmetleri (3G ya da 3N). Üçüncü nesil kablosuz telefon teknolojisilerine verilen genel addır. Aynı 1G ve 2G gibi, hücresel bir ağ sistemi kullanır. 3G teknolojilerine örnek olarak Universal Mobile Telecommunications System (yani Evrensel Mobil İletişim Sistemi) anlamına gelen UMTS verilebilir. 3G teknolojisiyle birlikte akıllı telefonlar kullanılmaya başlanılmış ve ses, data, görüntü transferi mümkün olmuştur. İlk görüntülü konuşma 3G teknolojisiyle sağlanmıştır.
3D: Bilgisayar ve tüm dijital ekranlarda derinliği algılamayı sağlayan görüntü biçimini tanımlar.
4G: 4. Nesil GSM Hizmetleri (4G ya da 4N). Dördüncü nesil kablosuz telefon teknolojisine verilen addır. 4G, hareketli ve sabit alıcıların yüksek hızda data alışverişi yapabildiği bir teknolojidir. Tamamen IP tabanlı olarak çalışmaktadır. Wimax teknolojisinin devamı niteliğindedir. Data hızı sabit alıcılar için 1Gbps hareketli alıcılar için 100 Mbps hızlarına kadar çıkabilir.
5G: 5. Nesil GSM Hizmetleri (5G ya da 5N). Beşinci nesil kablosuz telefon teknolojisine verilen addır. Yüksek hızda veri transferi ve daha az gecikmeye olan ihtiyaçtan dolayı yapılan yeni çalışmalar 5G adıyla anılmaktadır. 5G’nin “nesnelerin interneti” teknolojisinde gereksinim duyulan hızlı veri aktarımını, bulut sistemini kullanan akıllı otomobiller gibi mobil sistemlerin ihtiyaç duyduğu az gecikmeli iletim gibi iyileştirmeleri sunması beklenmektedir. 5G’nin saniyede 20 Gigabit’lere ulaşacak bir veri transfer hızı sunması beklenmektedir.
Not: İşbu web sitesi ve tüm sayfaları Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na tabidir ve içeriğine ilişkin her türlü ses, görüntü, yazı içeren bilgi-belge, marka ve her türlü fikri ve sınai haklar ile tüm telif hakları ve diğer fikri ve sınai mülkiyet hakları Medya Akademi’ye aittir. İşbu web sitesinin yapısı ve içeriği, sitede kullanılan her türlü görsel malzeme Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ve Türk Ceza Kanunu kapsamında korunmaktadır. Dijital Pazarlama Sözlüğü, E-Ticaret Sözlüğü ve sitede yer alan tüm bilgilerin çoğaltılması, başka bir lisana çevrilmesi, saklanması veya işleme tutulması da dahil, Medya Akademi’nin önceden yazılı iznine tabidir. Bu sebeple işbu sitede yer alan bilgiler Medya Akademi’nin yazılı izni olmadan hiçbir şekilde, çoğaltılamaz, yayınlanamaz, kopyalanamaz, sunulamaz ve aktarılamaz. Sitenin bütünü veya bir kısmı diğer bir web sitesinde izinsiz olarak kullanılamaz.