Amazon’un Kurucusu: Jeff Bezos

Türkiye’nin yeni medya okulu Medya Akademi sponsorluğunda hazırlanan; medya, iletişim ve teknoloji dünyasından isimlerin ilham verici hayat öykülerinin yer aldığı “Portreler”in önceki bölümünü teknoloji dünyasının önemli isimlerinden, Microsoft’un kurucusu, teknoloji milyarderi William Henry Bill Gates’e ayırmıştık.

Bugün ise sırada “dünyanın en zengin insanı” ünvanını Gates’ten almayı başaran Amazon’un kurucusu, milyarder iş insanı Jeff Bezos var.

Şimdi hazırsanız, başlıyoruz…

Jeff Bezos’un Doğumu, Aile ve Eğitim Hayatı

Jeff Bezos, 12 Ocak 1964’te Amerika Birleşik Devletleri’nin New Mexico eyaletine bağlı Albuquerque şehrinde, Jacklyn Gise Jorgensen ve Ted Jorgensen çiftinin çocukları olarak dünyaya geldi.

Jeff aslında şanssız bir bebekti. Henüz 1 yaşındayken annesi ve babası ayrıldı. 3 yıl sonra Jeff’in annesi Jacklyn, Miguel Bezos’la evlendi. Dünya onu Jeff Bezos olarak tanısa da ilk adı Jeffrey Preston Jorgensen idi. Üvey babası Miguel, onu nüfusuna alınca; Jeffrey Preston Jorgenson oldu Jeff Bezos.

Bezos, özel hayatında zorlu problemler yaşamasına rağmen hayatı boyunca bunları eğitim ve iş hayatına yansıtmamayı başardı. Başarılı ve aynı zamanda oldukça sosyal bir öğrenciydi. Çalışamları sonucunda Princeton Üniversitesi’ne kabul edildi ve 1986’da üniversitenin elektrik ve bilgisayar bilimi mühendisliği bölümünden mezun oldu.

Jeff Bezos hayatı boyunca güçlü ve zayıf yanlarını iyi değerlendirebilen; bu çerçevede doğru kararlar alabilen bir kişi oldu. Rekabet edebileceği alanları doğru seçti ve gerçekten iyi olduğunu düşündüğü alanlarda çok fazla çalışarak bugünlere gelebildi.

Onu başarıya ulaştıran önemli kararlarından birisini de bu şekilde; fizik alanında rekabet edemeyecek bir zekaya sahip olmasını fark ettiğinde aldı. Bezos öncesinde fizik okuyordu ancak üniversitedeki bazı arkadaşlarının fizik alanında ondan yetenekli olduğunu görünce hedefini değiştirdi.

Üniversiteden mezun olduktan hemen sonra profesyonel olarak çalışmaya başladı. 1986-1994 yılları arasında dünyanın finans merkezi sayılan Wall Street’te farklı şirketlerde çalıştı. Bir yatırım şirketi olan DE Shaw ile birlikte finans dünyasına adım attı. 1990’da şirketin tarihindeki en genç kıdemli başkan yardımcısı oldu.

Wall Street, ona iyi bir kariyer değil, aynı zamanda güçlü bir hayat arkadaşı da sundu. DE Shaw’da çalışırken Princeton mezunu eşi MacKenzie ile tanıştı ve 1993’te evlendiler.

MacKenzie, Bezos’un sadece iş arkadaşı ve eşi olarak değil, ilerleyen zamanda şirketinin kurucu ortağı da olacaktı…

Amazon’un Kuruluşu ve Bezos’un Dünyanın En Zengin İnsanı Olması

Jeff Bezos, DE Shaw’da hayatını ve internet tarihinin seyrini değiştirecek bir keşif yaptı. DE Shaw için yeni girişimler arayışında internette sörf yaparken Bezos, World Wide Web’in ayda yüzde 2,300 büyüdüğüne dair bir istatistik gördü. Bezos, online ürünler satma potansiyelini hemen fark etti. Dünyanın en büyük e-ticaret platformu Amazon’un temelleri işte o anda atılmaya başlandı.

Bezos işinden ayrılmaya ve kendi girişimini yapmaya karar verdi. Shaw, Bezos’u Central Park’taki uzun bir yürüyüşle firması içinde kalmaya ikna etmek için elinden gelenin en iyisini yapmaya çalıştı ancak Jeff hiç denemektense başarısız olmayı seçti.

Bezos, 1994’te Seattle’daki garajında kendi şirketini kurdu. Şirket, adını hepimizin bildiği dünyanın en uzun nehrinden almıştı. Bazos, garaj şirketi olan girişimine Amazon adını verdi. Şirket, çevrimiçi bir kitap mağazası olarak başladı ve o zamanlardaki mottosu “dünyanın en büyük kitapçı dükkanı”ydı.

(Tam buraya parantez açarak size bir öneride bulunmak istiyorum. Eğer girişimcilik ve start-up’lara meraklıysanız, Medya Akademi sponsorluğunda Okan Yüksel tarafından hazırlanan “0’dan 100’e Girişimcilik” adlı podcasti takip edebilirsiniz. 0’dan 100’e Girişimcilik’e iTunes, Spotify, SoundCloud, YouToube ve www.medyaakademi.com.tr/podcast adresinden ücretisiz erişebilirsiniz. Şimdi parantezi kapatalım ve konumuza geri dönelim.)

Bezos, Amazon’u kurduktan sonra kitap satışı ile sınırlı kalmadı. 1998’e gelindiğinde kitap dışında CD, elektronik alet, oyuncak, kıyafet ve daha pek çok perakende ürünle Amazon’u çeşitlendirmeye devam etti.

Amazon günümüzde tüm dünyayı saran e-ticaret kültürünün öncüsü oldu. 90’lı yılların başlarında patlak veren dot com krizi patlak verdiğinde, birçok internet girişimi çökerken Amazon büyümesini sürdürdü. Şirketin cirosu 1995 yılında 510.000 dolara, 2011’de 17 milyar dolara yükseldi.

2006’da Amazon, talep üzerine video hizmetini başlattı. Bugün Amazon Prime olarak Türkiye’de de Netflix’in önemli bir rakibi haline gelen dijital içerik platformu; başlangıçta Amazon Video Direct olarak markalaştırılmıştı.

Amazon, dünyanın en büyük e-ticaret platformlarından birisi haline gelmesine rağmen, kitap satışı şirketin önem verdiği konuların hep başında oldu. 2007 yılında şirket, Amazon Kindle’ı duyurdu. Bir elektronik kitap okuyucusu olan Kindle, yayıncılık sektöründe adeta kartların yeniden dağıtılmasını sağladı. Kindle, kullanıcıların bir e-kitap okuyucusuyla online olarak kitap satın almasını, indirmesini, okumasını ve saklamasını sağladı. Hala bir tane Kindle sahibi olmadıysanız, edinmenizi öneririm.

Jeff tutkulu bir girişimci olarak tüm enerjisini ve zamanını Amazon’a ayırdı. Bunun karşılığını ise fazlasıyla adlı. 27 Temmuz 2017’de, toplam serveti 90 milyar doları geçti. Forbes dergisi, 6 Mart 2018’de, 112 milyar dolar servetiyle Bezos’u “dünyanın en zengin insanı” olarak duyurdu. Öncesinde bu ünvan Microsoft kurucusu Bill Gates’in idi.

Jeff Bezos denildiği zaman çoğumuzun aklına dünyanın en büyük şirketi ya da en büyük serveti geliyor. Ancak magazin dünyası için Jeff Bezos demek dünyanın en büyük nafaka anlaşması demek. Haksız sayılmazlar çünkü dünya tarihinin en büyük boşanma sözleşmesi de yine Bezos ve eşi MacKenzie arasında imzalandı.

MacKenzie şirketin %25’lik hisse payını aldı ve böylelikle 35 milyar dolarlık bir servetin sahibi oldu. Bu servet onu dünyanın en zengin kadınları arasına soktu.

Jeff Bezos Hakkında Çarpıcı Bilgiler

Öncelikle belirtelim, Bezos dünyanın en zengin insanı olarak doğmadı. O da maddi zorluklar yaşadı. Cep harçlığı için Miami’deki bir McDonald’s’ta servis elemanı olarak çalışmak zorunda kaldı.

Bezos sinema ve uzaya tutkuyla bağlı bir gençti. Bu tutkusu dünyanın en zengin insanı olduğunda da devam etti. Büyük bir Star Trek hayranı olan Bezos, 2016 yılında vizyona giren Star Trek Beyond filminin oyuncuları arasında yer alarak çocukluk hayallerinden birisini gerçekleştirdi.

Ancak Bazos’un uzay tutkusu filmlerle sınırlı değildi. Uzay teknolojileri alanında ciddi çalışmalar ve yatırımlar yaptı. 2000 yılında nihai hedefi “uzaydaki kalıcı bir insan varlığı kurmak” olan ve uzay uçuşu için yeni teknolojiler geliştirmeyi amaçlayan Blue Origin adlı girişimini hayata geçirdi.

Blue Origin, uzay teknolojileri alanında oldukça başarılı oldu. Birkaç kez kullanılabilen ‘New Shepard’ adlı roketi geliştiren ilk şirket oldu. Blue Origin, bugün uzay turizmi ve uydu çalışmaları alanında çalışmalarını sürdürüyor.

Hatırlarsanız, bölümün başında Bezos’un üniversitede ilk olarak fizik alanında çalıştığını ancak kendisinden zeki gördüğü arkadaşları nedeniyle bu alanda rekabeti bıraktığını söylemiştik.

Acaba bırakmadı mı?

Uzay teknolojilerinde tamamen fizik bilgisi öne çıkarken, Bezos fiziğin söz konusu olduğu bir diğer alanda da projeleriyle dikkat çekmeye başladı. Jeff Bezos şu anda 10 bin yıl çalışacak bir saat tasarlamaya çalışıyor. Yani anlayacağınız iş insanı olarak kendisini fazlasıyla kanıtlayan Bezos’un şimdiki hedefi Fizik Nobeli olabilir.

Bezos’un bir diğer çalışma alanı ise yayıncılık. Bezos, 2013’te Washington Post ve ana şirket Washington Post Co.’ya bağlı diğer yayınları 250 milyon dolar karşılığında satın aldı.

Dünyanın en zengin insanı olmak birçok ödül almanıza da olanak sağlıyor. 1999 yılında Bezos ilk büyük ödülünü Time onu “Yılın İnsanı” seçtiğinde almıştı. Harvard Business Review, ise Bezos’u 2014 yılında “Yaşayan En İyi CEO” olarak seçti.

Jeff Bezos, portreler programında Bill Gates’ten sonra serüvenine tanıklık ettiğimiz ikinci önemli isim oldu. Gelecek bölümümüzde odaklandığımız kişi Steve Jobs olacak. Apple’ın kurucusu ve bir tasarım dehası olan Jobs’ın ilham veren hikayesini, pek bilinmeyen özelliklerini sizlerle paylaşacağız. Gelecek bölümde görüşmek üzere…

Not: Medya Akademi Blog’ta daha fazla porte okumak için, “Portreler” kategorisini ziyaret edebilirsiniz: medyaakademi.com.tr/k/blog/portreler